Emmeline Pankhurst (1858–1928), 20. yy’ın başlarında İngiltere’de kadınların oy hakkını savunan sosyal bir aktivistti. Büyük ölçüde onun verdiği otuz yıllık mücadelenin sonucunda İngiliz hükümeti, 1928 yılında kadınların oy hakkını tanımak zorunda kaldı.
Pankhurst, İngiltere’deki Manchester’da doğdu. Ailesi radikal politik eğilimlere sahipti. İlk anılarından biri ailesinin ABD’de köleliğin kaldırılışını kutlamasıydı. Fransız Devrimi’nin coşkulu bir destekçisiydi ve bir dönem Fransa’da eğitim almıştı. Radikal bir avukat ve kadın hakları savunucusu olan Richard Pankhurst (1834–1898) ile evlenmek üzere İngiltere’ye döndü. Richard evli kadınların mülkiyet hakkını koruyan yasa tasarısının yazarıydı. Çiftin beş çocukları oldu. Eşinin ölümü Pankhurst için büyük bir yıkım oldu. Ancak bu sayede kendini daha yoğun bir şekilde politik faaliyetlere adayabilme fırsatı buldu.
İki kızıyla birlikte Toplumsal ve Siyasi Kadın Birliği’ni kurdu (1903). Grup benzerlerinden iki açıdan farklılaşıyordu. Birincisi herhangi bir siyasi partiye bağlı değillerdi. İkincisi, erkekleri üye kabul etmiyorlardı. Pankhurst her iki yaklaşımın da grubun amacına bağlı kalmasını sağlamak için gerekli olduğunu düşünüyordu.
Birlik, sonraki on yıl boyunca bir dizi yüksek profilli sivil itaatsizlik eylemi gerçekleştirdi. 1908 yılında iki kadın oy hakkı savunucusu başbakana taş atma suçundan tutuklandılar. 1913’te bir başka gönüllü Emily Davison kendini Kral 5. George’un (1865-1936) atının altına attı. Ezilerek hayatını kaybetti. Tartışmalı bir biçimde de olsa grup meseleyi gündeme getirmeyi başarmıştı.
I. Dünya Savaşı sırasında Pankhurst, David Lloyd George (1863–1945) ile bir anlaşma yaptı. Kampanyanın durdurulması karşılığında savaşın ardından kadın oy hakkı kabul edilecekti. 1918 yılında parlamento otuz yaşından büyük kadınlar için oy hakkını tanıdı. On yıl sonra ise yaş sınırlaması yirmi bire çekilerek erkeklerle aynı seviyeye getirilmiş oldu.
Ek Bilgiler
- Kadın oy hakkı savunucusu suffragette terimi ilk kez 1906 yılında “Daily Mail” gazetesinde alay etme maksadı ile kullanılmıştır. Ancak kadın hakları savunucuları bu ismi gururla benimsemişlerdi. Pankhurst’ün kızı Slyvia (1882–1960) mücadelelerine “Suffragette Hareketi” adını verecekti.
- 1964 tarihli Disney yapımı “Mary Poppins” 1910’ların Londrası’nda geçmektedir. Filmdeki bir şarkıda Pankhurst’ün adı anılır.
- Pankhurst 15 Temmuz 1858 tarihinde doğmuştur. Ancak doğum gününü genellikle Fransız Devrimi’nin yıl dönümü olan 14 Temmuz’da kutlardı.