14 Nisan 1865. Güzel bir Cuma günü. Washington şehrinde bayram coşkusu var. İç savaş fiilen sona ermiş durumda. Konfederasyon generali Robert E. Lee (1807–1870) beş gün önce teslim olmuş. Başkan Abraham Lincoln (1809–1865) ve eşi First Leydi Mary Todd Lincoln (1818–1882) kutlama yapmak için o akşam Ford Tiyatrosu’nda “Our American Cousin”i (Amerikalı Kuzenimiz) izlemeye gittiler. Tiyatroda onlar için hazırlanan bayrağa sarılı locaya olması gerekenden daha geç vardılar. Oyun birkaç dakika önce başlamış olmasına rağmen salona girdiklerinde büyük bir alkış tufanı koptu. Orkestra durdu ve “Hail to the Chief”i (Şefe Alkış) çalmaya başladı.
Tiyatro binasından birkaç blok ötede oturan John Wilkes Booth (1838–1865), o günlerde zaten tanınmış biriydi. Shakespearevari bir aktör olan Booth, kimilerince Amerika’nın en yakışıklı adamlarından biri olarak görülüyordu. Fords Tiyatrosu’na da aşinaydı. 1863 yılının Kasım ayında yine Lincoln’ün seyrettiği bir oyunda başrolü oynamıştı. Booth aynı zamanda Güney’in yenilgisinden dolayı çok öfkeli olan bir Konfederasyon sempatizanıydı. 1864 yılında Lincoln’ü kaçırmayı ve onu Konfederasyon esirlerini serbest bıraktırmak için kullanmayı planlamıştı. O sabah ise Booth yeni bir plan yaptı. O Lincoln’ü, suç ortakları ise diğer hükümet üyelerini öldürecekti.
Booth görevini tamamlayan tek komplocu oldu. Lincoln’ün bulunduğu locaya gizlice sızdı. Başına arkadan ateş etti ve hızla sahneye atladı. Suikastin pek çok tanığına göre Latince “Sic semper tyrannis” (Tiranların sonu böyle olur) diye bağırdı. Ardından at sırtında Maryland’e kaçtı. Lincoln’ün öldürülmesi bütün ulusu sarsmıştı. Komploculara karşı bir insan avı başlatıldı. Suikast muhtemelen Booth’un amacının tam aksine yenik düşmüş Konfederasyoncular’a daha da kötü muamele yapılmasına neden oldu. Komploculardan dördü yakalandı. Askeri mahkemelerde yargılanıp 1865 yılının Temmuz ayında asıldılar. Booth on iki gün boyunca kaçak olarak yaşadı. Virjinya kırsalında bir ahırda saklanırken Birlik güçleri tarafından yakalandı. Arbede sırasında vuruldu.
Öldüğü zaman yirmi altı yaşındaydı.
Ek Bilgiler
- Fords Tiyatrosu geniş kapsamlı bir onarımdan sonra Barack Obama (1961-) tarafından 2009’da yeniden açıldı (Obama başkanlık locasında değil ön sırada oturmayı tercih etti).
- Suikastin ardından Booth’un kırılan bacağını tedavi eden Maryland’li doktor Samuel A. Mudd (1833–1883) yardım ve yataklık suçlamasıyla ömür boyu hapse mahkum edildi. Dört yıl sonra affedildi ve serbest bırakıldı.
- Booth’un komplosunda Diş İşleri Bakanı William Seward (1801–1872) ve Başkan Yardımcısı Andrew Johnson (1808–1875) da hedef alınmıştı. Seward, Lewis Powell (1844–1865) tarafından bıçaklanmış ama sağ olarak kurtulmayı başarmıştı. George Atzerodt (1835–1865) ise Johnson’ı öldürmekten son anda vazgeçmiştir.
- Powell ve Atzerodt tutuklanıp askeri mahkemede yargılanmalarının ardından 7 Temmuz 1865 tarihinde asıldılar