Uçtan uca sigortacılık modeli (Peer to Peer) karşılıklı (mutual) sigorta anlayışına göre oluşturulmuş paylaşım ekonomisi temelinde online platformu kullanarak iş yazan bir sigortacılık modelidir.
Uçtan uca sigortacılığın amacı operasyonel işlemleri şeffaflaştırırken maliyetleri en aza indirgeyerek verimliliği yükseltmek. Özellikle vurgulanan şeffaflık ilkesi sayesinde poliçe sahipleri ile sigorta şirketleri arasında hasar süreci yönetilirken oluşan sorunları asgari düzeye çekmek amaçlanıyor.
Aslında uçtan uca sigortacılık için bir çok tür mevcuttur. İlk bilinen uygulama şirket tarafından değil broker tarafından uygulanmış. Uygulama dahilinde poliçe sahipleri çevrim içi (online) bir grup oluşturuyorlar. Adam başı ödenen prim tutarının bir kısmı bu grup için oluşturulan prim havuzuna kaydırılıyor. Kalan kısım tutar ise bir sigorta şirketine prim olarak devrediliyor. Karşılaşılan küçük hasarlar, grubun havuzuna devredilen paralar ile karşılanıyor. Daha büyük hasarlar için sigorta şirketine başvuruluyor. Herhangi bir hasar süreci oluşmadığı takdirde poliçe sahipleri havuza aktardıkları primleri payları ölçüsünde geri alıyorlar. Ya da geri almadan bir sonraki yılın poliçe bedelinden mahsup ediyorlar. Bu modelde operasyonu yöneten broker şirketi kendisi için hiç bir ücret kesintisi yapmıyor. Kendi kazancını fonu yönlendirdiği sigorta şirketinden edindiği komisyonla sağlıyor.
Son zamanlarda yukarıdaki broker uygulamasına benzer şekilde sigorta şirketleri de uçtan uca sigortacılık uygulamalarına başladılar. Aslında temelde tüm uygulama aynı. Tek farkı sadece sistemi yöneten broker yerine sigorta şirketinin kendisi oluyor. Oluşturulan havuz hasarları ödemeye yetmediği zaman sigorta şirketi kalan tutarı kendisi tamamlıyor. Eğer tüm hasarlar ödenmiş ve havuzda para kalmışsa bir sonraki yıl için havuzda tutuluyor yada grubu oluşturan poliçe sahiplerinin dilediği bir şekilde kullanılıyor. Operasyonu yöneten broker yada sigorta şirketi de operasyon maliyetlerini karşılamak için toplam prim üzerinden bir miktar ücreti kesinti yapıyor. Bu ücret havuzda para kalsın yada kalmasın her halükarda tahsil ediliyor.
Bu sistemin çok benzerini tekafül (islami) sigortacılık modelinde de görebiliriz. Tekafül sigortacılığında toplanan primlerden işletici firma tıpkı uçtan uca yöntemdeki şeffaflık ücreti gibi belli oranda vekalet ücreti toplar. Havuzda kalan kısmı gelen hasarlar için kullanır. Eğer havuzdaki para artarsa üyelerine payına düşen oranda iade yada indirim uygular. Havuzdaki para az gelirse Karz-ı hasen denilen yöntemle ödünç para koyar
Uçtan uca sigortacılık modeli her geçen gün daha fazla şirket tarafından uygulanıyor. 2010 yılında faaliyetlerine başlayan Alman Friendsurance markasını Lemonade’de dahil bir çok firma takip etti. Fakat biz Lemonade örneğini inceleyeceğiz.
Lemonade Örneği
2016 yılında Peer to Peer modelini uygulayan Lemonade adlı firma ise diğerlerinden bir nebze daha farklı bir yöntem uygulayarak pazarda yerini aldı. Bilindiği üzere bilgisayar programlarında, web sitelerinde hatta ATM’lerde kullanıcı ön yüzünü oluşturmak uzmanlık isteyen bir iş. Yapılan program ne kadar sofistike olursa olsun eğer insanların gözünde kullanımı karmaşık ve kafa karıştırıcı ise başarılı olamaz. Bu sorunu elemine etmenin tek yolu vardır; Ne kadar basit, o kadar kolay, o kadar anlaşılır olmak
Lemonade şirketinin yaptığı ilk iş uçtan uca sigortacılık modeliyle piyasaya sürdüğü cep telefonu uygulamasını ön yüzünü kullanıcı için çok kolay hale getirmek oldu. Böylece Amazon, Ebay yada benzeri e-ticaret sitelerinde alışveriş yapmayı alışkanlık haline getiren kullanıcıyı hiçbir yadırgama ya da yabancılık hissetmeden mobil uygulamaları üzerinden uçtan uca model ile sigorta satın almaya adapte eder hale getirmeyi başardılar. Uygulamayı yükleyen herkes hiç bir yabancılık çekmeden uçtan uca sigorta modelinde alışveriş yapar hale geldi.
Ayrıca programın hem uygulamalarının hemde sigortacılık modellerinin tanıtımı için farklı bir reklam stratejisi izlediler. Değişimin insanlar üzerindeki etkisi korku yada çekingenliktir. Bu anlamda kitlelerin alıştıkları sigortacılık anlayışının dışında yeni bir modeli anlatabilmek ve ısındırabilmek için basit, kolay ve anlaşılır olmanın yollarını aradılar. Uyguladıkları uçtan uca sigortacılık modelini aşağıdaki gibi 60 saniyelik basit ama kolay ve anlaşılır videolarla kullanıcılara anlatmaya başladılar. Konseptlerini ve klasik sigortacılık modelinden farklarını çok net ve kısa ifadelerle ve doğru grafiksel betimlemelerle anlatmayı başarmışlar. İlk başta karmaşık gelebilecek modellerini satıştan hasara kadar tüm süreci karikatürlerle basitçe anlaşılır hale getirerek başarılı olmuşlar.